Investing.com – Mayıs ayında açıklanan enflasyon verileri piyasa beklentilerinin altında kalırken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) faiz politikası üzerindeki etkileri de değerlendirmelere konu oldu. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE), Mayıs ayında aylık %1,5’lik artış göstererek piyasa tahminlerinin gerisinde kaldı. Yıllık enflasyon da %35,41 seviyesine gerileyerek dikkat çekici bir iyileşmeye işaret etti.
Verinin ardından piyasalarda, özellikle de 19 Haziran tarihinde yapılacak Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz indirimi ihtimalinin yeniden değerlendirmeye alındığı gözlendi. TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın daha önce yaptığı açıklamalarda “Haziran ayı toplantısı dışlanmıyor” vurgusu yapması nedeniyle, bu gelişme piyasalarda faiz indirimi beklentisini artırdı. BIST 100 endeksinde ise özellikle bankacılık sektörü liderliğinde yükselişler gözlemleniyor.
Rezerv pozisyonu ve TCMB faiz kararı arasındaki ilişki
Özyeğin Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Emrah Ahi, enflasyonun beklentilerin altında kalmasının, faiz indirimi olasılığını teknik açıdan desteklediğini belirtti. Ahi’ye göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının karar sürecinde asıl belirleyici unsur, döviz rezervlerinin gelişimi olacak. 19 Haziran tarihli PPK toplantısına kadar rezervlerde anlamlı bir iyileşme sağlanması durumunda, faiz indiriminin gündeme gelebileceği ifade edildi.
Ahi, reel faizin %13 seviyesini aşarak son 17 yılın zirvesine ulaştığını vurgularken, bu durumun para politikasında hareket alanını genişlettiğini kaydetti. Enflasyondaki düşüşte en büyük katkının gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarındaki %0,71’lik gerilemeden geldiğini belirten Ahi, konut ve ulaştırma gruplarında ise sırasıyla %2,99 ve %2,66 oranında artış yaşandığını açıkladı.
Yıl sonu enflasyon öngörüsü ve politik faiz tahmini
Ahi, yılın geri kalanında aylık enflasyon artışlarının ortalama %1,5 civarında sürmesi durumunda, 2025 yıl sonunun %28 civarında bir yıllık enflasyonla tamamlanabileceğini dile getirdi. Böylece TCMB’nin çizdiği enflasyon tahmin aralığı dahilinde kalınmış olacağına dikkat çeken Ahi, bu senaryonun politika sadeleşmesine destek verebilecek bir zemin hazırladığını kaydetti.
Faiz indirimi için yalnızca enflasyonun değil, rezerv kompozisyonunun da yakından izlenmesi gerektiğine işaret eden Ahi, Merkez Bankasının rezerv pozisyonundaki gelişmelere göre daha temkinli bir yaklaşım sergileyeceğini belirtti. Özellikle dış finansman akışları ve döviz talebindeki seyir, karar sürecinde belirleyici unsurlar arasında yer alacak.
Enflasyon rakamları ve otomatik iniş süreci
İş Portföy Başekonomisti Hande Şekerci, 2025 sonu enflasyon tahminlerinin %31,5 seviyesinde olduğunu belirterek, Eylül-Ekim aylarında görülebilecek sezonluk etkilerin aşılması durumunda yıl sonunda daha düşük bir gerçekleşme olabileceğine dikkat çekti. Şekerci, TCMB’nin faiz indirimi için hem enflasyondaki yavaşlamayı hem de döviz piyasasındaki talep hareketlerini görmeyi tercih edeceğini belirtti.
Likidite yönetiminin de para politikasında önemli bir araç olduğuna değinen Şekerci, 19 Haziran’a kadar ağırlıklı ortalama fonlama maliyetlerinin izleyeceklerini, kredi verme limitlerine yönelik olası gevşeme sinyallerini takip ettiklerini kaydetti. Mevcut baz senaryoda Temmuz ayında bir faiz indirimi olacağı öngörüsünü koruduklarını belirtti.
Giyim, konut ve ulaştırma fiyatlarında belirgin etkiler
Şekerci, Mayıs ayında gıda fiyatlarının özellikle işlenmemiş ürünlerin etkisiyle gerilediğini ifade ederken, giyim kaleminde mevsimsel zam dönemine bağlı olarak fiyatların en belirgin artışı gösterdiğini belirtti. Bu durumun enflasyon verisi beklentilerinde aşağı yönlü sürprize katkı sağladığına dikkat çekti.
Kira artışları konut grubundaki fiyat artışının ana kalemlerinden biri olmaya devam ederken, öncü göstergelerin bu alanda daha ılımlı bir seyir göstermesine rağmen son üç aylık ortalamanın aylık bazda %3,2 gibi bir oranda katı kalması dikkat çekiyor. Ulaştırma grubunda ise yüksek kur ve özellikle euro bazlı ithalat maliyetleri nedeniyle araç fiyatlarındaki artışın sürdüğü ifade edildi.
Hizmet ve çekirdek enflasyon yumuşuyor
Mayıs ayında hizmet grubu ve çekirdek enflasyon açısından kritik olarak değerlendirilen sağlık, eğitim, lokanta ve otel fiyatlarında geçen yılın aynı dönemine göre daha ılımlı artışlar yaşandı. Şekerci, bu durumun genel enflasyonun yapısal bileşenlerinde yavaşlama sinyali anlamına gelebileceğini belirtti.
Mevsimsellikten arındırılmış veriler, Mayıs’ta bir önceki aya göre belirgin bir yumuşama işaret etti. Bu da yılın ikinci yarısı için daha kontrollü bir enflasyon seyri beklentisini destekleyen unsurlardan biri olarak öne çıkıyor.
Piyasalarda faiz indirimi fiyatlaması hız kazandı
Trive Yatırım Menkul Değerler tarafından yapılan değerlendirmeye göre, enflasyon verisinin beklentilerin altında gelmesi piyasa dinamiklerinde doğrudan etkili oldu. Verilerin ardından, özellikle bankacılık sektörü hisselerinde yükseliş dikkat çekerken, BIST 100 endeksi genelinde yukarı yönlü güçlü bir tepki izlendi.
Bu hareketin sebepleri arasında 19 Haziran tarihinde yapılacak TCMB toplantısında faiz indirimi olasılığının güçlenmesi öne çıkıyor. TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın daha önce Haziran toplantısını dışlamayan söylemlerde bulunmasının etkisi, verilerin dirençsizliğiyle birleşince piyasada faiz indirimi beklentisinin kuvvetlenmesine yol açtı. Özellikle bankacılık endeksinde %6’ya ulaşan artış, bu fiyatlama yaklaşımına dikkat çeken bir gelişme olarak kaydedildi.
